Katalizatory zaczęły powstawać w czasach, kiedy to producentom samochodów naprawdę jeszcze zależało na ekologii i starali się rzetelnie rozwiązać problem toksycznych spalin. Początkowo było z tym niemało problemów, przez co pierwsze katalizatory okazały się mało żywotne i łatwo ulegały uszkodzeniu. Obecnie produkowane katalizatory są o niebo lepsze, jednak ich trwałość nadal pozostaje ograniczona, a awarie mogą przytrafić dosłownie każdemu. Jak rozpoznać, że czas katalizatora dobiegł końca?

Co należy wiedzieć o budowie i działaniu katalizatora?

W czasach, kiedy producenci aut prześcigają się w proekologicznych rozwiązaniach za wiele tysięcy złotych każdy, stary dobry katalizator zdaje się być urządzeniem wręcz archaicznym i tak prostym, że aż trudno uznać go za coś skutecznego. A jednak to właśnie prosty i mający już za sobą wiele lat historii katalizator niezwykle sprawnie oczyszcza spaliny wydobywające się zarówno z jednostek wysokoprężnych, jak i benzynowych. Na czym polega ten proces?

Najprostszy ale też najważniejszy podział katalizatorów każe nam rozróżniać:

  • Katalizatory z wkładem ceramicznym – o przekroju przypinającym plaster miodu. Są do dobre, a nawet bardzo dobre katalizatory, przede wszystkim zaś niezwykle popularne.
  • Katalizatory z wkładem metalowym – lepsze i trwalsze niż katalizatory w wkładem ceramicznym, ale też wyraźnie droższe, gdyż ich produkcja pochłania znacznie większe nakłady pracy oraz materiałów.

Kluczową rolę we wkładach katalizatorów pełnią rzadkie lub nawet bardzo rzadkie pierwiastki, takie jak:

  • platyna,
  • pallad,
  • rod.

Pierwiastki te wchodzą w reakcje chemiczne ze związkami zawartymi w spalinach przepływających przez katalizator. Na skutek tej reakcji we wnętrzu katalizatora te najbardziej szkodliwe związki chemiczne zostają rozbite i/lub przekształcone w znacznie mniej dla nas groźne. W tej też postaci wyprowadzane są przez układ wydechowy na zewnątrz samochodu. Co dzięki temu osiągamy?

Przy ciągłym wzroście liczby aut, katalizatory chronią nas przed poważnym skażeniem powietrza i całego środowiska. Chronią w sposób rzeczywisty, stąd ich rolę każdy z nas powinien docenić. Jednak każdy katalizator należy do części eksploatacyjnych, a więc takich, które z czasem zwyczajnie się zużywają i ulegają awarii (najczęściej awaria jest wynikiem zużycia, choć w słabej jakości katalizatorach lub przy błędach w użytkowaniu może do niej dojść w dowolnym momencie). Co wówczas? Wówczas pojawiają się objawy awarii katalizatora, które z czysto finansowych względów naprawdę warto jest jak najszybciej i jak najtrafniej rozpoznać.

Jakie są najczęstsze objawy awarii katalizatora?

Katalog objawów awarii uszkodzonego katalizatora jest zaskakująco bogaty, jednak nie wszystkie one występują z równą częstotliwością. Które z nich pojawiają się najczęściej?

  • Brak możliwości uruchomienia silnika – kiedy katalizator uległ skrajnemu zużyciu i jego wkład zwyczajnie się rozsypał, katalizator został całkowicie zapchany co de facto oznacza, że samochodu nie da się żadnym sposobem uruchomić.
  • Silnik gaśnie tuż po odpaleniu – sytuacja ta ma dokładnie to samo podłoże, co wspomniana wyżej. Całkowicie zapchany katalizator uniemożliwia normalną pracę silnika i gasi go zaraz po uruchomieniu.
  • Znaczący spadek mocy (problemy z przyśpieszaniem) – ten objaw jest z kolei wywoływany przez częściowe zapchanie katalizatora. Jego wkład może być częściowo rozsypany lub też bardzo mocno zabrudzony. Auto jeździ, jednak ograniczenie mocy jest łatwo wyczuwalne. Uwaga! Częściowe tylko zatkanie katalizatora może nie dawać oczywistych objawów w postaci spadku mocy w silnikach wolnossących, jednak będzie bardzo mocno odczuwalne w jednostkach z turbodoładowaniem.

Na jakie jeszcze objawy awarii katalizatora należy zwracać uwagę? Zły jego stan może dawać efekty w postaci:

  • podejrzanych hałasów dochodzących z układu wydechowego podczas przyśpieszania lub zwiększania obrotów,
  • wzrostu zużycia paliwa,
  • silnie wyczuwalnego zapachu spalin po uruchomieniu auta po dłuższej przerwie,
  • widocznie zmniejszonej ilości spalin wydalanych przez układ wydechowy,
  • zapalającej się kontrolki check engine.

Pamiętajcie, że jedynym prawidłowym i zgodnym z prawem sposobem usuwania awarii zużytego katalizatora jest jego wymiana. Jeśli coś takiego zdarzyło się w Waszym aucie, możecie poszukać nowego katalizatora na iParts.pl. Standardowo w razie problemów z jego doborem zalecamy skontaktować się z naszymi ekspertami. Na nich zawsze możecie liczyć.