Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami dnia 21 sierpnia 2023 roku rozpoczęła się kolejna aktualizacja systemu CEPiK. W ciągu następnych 30 dni administratorzy dokonywali niezbędnych zmian w systemie, na czele ze wzbogacaniem kont kierowców o pewną drobną, ale niezwykle istotną informację. Co to za informacja? Kto i dlaczego już teraz powinien ją koniecznie zweryfikować?

Jakie zmiany wprowadziła ostatnia aktualizacja systemu CEPiK? Co nowego pojawiło się w tej elektronicznej ewidencji?

Od początku działania systemu CEPiK mieliśmy już do czynienia z niejedną aktualizacją. Część z nich było aktualizacjami naprawdę kompleksowymi, wprowadzającymi długie listy zmian, część miało z kolei dość znikome znaczenie dla samych użytkowników. Jak wygląda to w przypadku tej ostatniej? Aktualizacja CEPiK, która rozpoczęła się dokładnie 21 sierpnia 2023 roku, jest aktualizacją raczej niewielką, ale ważną i mającą spory wpływ na niedaleką przyszłość polskich kierowców. Z ich perspektywy, z perspektywy nas wszystkich, trwająca równo 30 dni aktualizacja wprowadziła jedną naprawdę istotną zmianę, jaką jest dodanie do każdego zarejestrowanego i widniejącego w CEPiK pojazdu informacji o spełnianej przez ów pojazd normie emisji spalin.

Informacje o normie emisji spalin w systemie CEPiK już się pojawiały, ale wyłącznie w przypadku aut po raz pierwszy zarejestrowanych w Polsce od 2017 roku. Auta rejestrowane po raz pierwszy na terenie naszego kraju przez ostatnie 6 lat powinny już wszystkie mieć uwzględnioną w systemie, podaną normę emisji spalin, jaką spełniają. Auta starsze już takich informacji nie posiadały. Do teraz. Po zakończeniu aktualizacji każdy jeden pojazd powinien już taką informację posiadać.

Jaki jest cel zamieszczania w systemie CEPiK informacji o emisyjności pojazdów? Dlaczego każdy kierowca powinien zweryfikować te nowe dane?

Ścieżka dojścia do decyzji o wzbogaceniu systemu CEPiK o tę konkretną informację i to w przypadku absolutnie każdego znajdującego się w nim pojazdu, prowadziła wprost od decyzji o tym, iż już niedługo pojawiać się będą w naszym kraju tzw. Strefy Czystego Powietrza. Czym są te strefy?

Strefy Czystego Powietrza to obszary, w których obowiązują ograniczenia ruchu pojazdów nie spełniających określonych norm emisji spalin. Celem ich tworzenia jest poprawa jakości powietrza w miastach, co ma mieć pozytywny wpływ na zdrowie jego mieszkańców. Strefa Czystego Powietrza jest zwykle oznakowana tablicami informacyjnymi z informacją o ograniczeniach ruchu. Ograniczenia te mogą dotyczyć pojazdów benzynowych, diesla lub wszystkich pojazdów spalinowych.

W Strefach Czystego Powietrza mogą obowiązywać następujące ograniczenia:

  • zakaz wjazdu pojazdów, które nie spełniają określonych norm emisji spalin;
  • zakaz wjazdu pojazdów w określonych godzinach;
  • opłata za wjazd do strefy.

Ograniczenia wjazdu do Stref Czystego Powietrza mogą być stosowane w centrach miast, na głównych arteriach komunikacyjnych lub w innych obszarach, gdzie występuje duże zanieczyszczenie powietrza.

Jak system CEPiK ma się łączyć z tymi nowymi Strefami Czystego Powietrza? Jak już wspomnieliśmy, każde zarejestrowane w nim auto będzie opisane również pod względem spełnianej przez nie normy emisji spalin. Zamiast stosować zewnętrzne oznakowania (naklejki itp.), postanowiono oprzeć się na tych właśnie informacjach. W ten sposób każdy samochód wjeżdżający do Strefy Czystego Powietrza zostanie wychwycony przez wideorejestratory, jego tablica rejestracyjna będzie skanowana, rozpoznawana, a następnie porównywana z przyporządkowanymi jej danymi na temat normy emisji spalin. Jeśliby się okazało, że do Strefy Czystego Powietrza wjechał pojazd nie spełniający wymaganych norm, jego właściciel może spodziewać się mandatu o odpowiedniej wysokości. Jeśli więc Wasz pojazd nie miał wcześniej wpisanej do systemu normy emisji spalin, sprawdźcie koniecznie, jak wygląda to po tej ostatniej aktualizacji. Może się bowiem okazać, że system popełnił jakiś błąd i Wasza pierwsza wizyta w dowolnej Strefie Czystego Powietrza zakończy się dla Was niemałą karą finansową.

Gdzie już wkrótce możemy się spodziewać Stref Czystego Powietrza? Jakie będą zasady wjazdu do tych nowopowstających obszarów?

W Europie Strefy Czystego Powietrza to już norma, w Polce rozwiązanie to ma być szerzej wprowadzane dopiero od 2024 roku. Już teraz wiemy, że od 1 lipca 2024 roku taka Strefa Czystego Powietrza powstanie w Krakowie. Wiemy też, że podobna strefa obejmie część Warszawy, choć nie znamy wciąż szczegółów względem jej rozległości. Następne w kolejce mają być Katowice czy Wrocław. Reszta miast zapewne pójdzie za tym przykładem. A jak będzie z wjazdem do tych wszystkich stref? Plany mówią o tym, że warunki koniecznie do spełniania, aby można było wjechać do takiej SCP, będą zaostrzane co każde kolejne 2 lata. Na przykład w Krakowie, podczas pierwszego etapu trwającego do 30 czerwca 2026 r., wjazd do miasta będzie zależał od daty ostatniej rejestracji pojazdu. I tak:

  • w przypadku aut zarejestrowanych po raz ostatni do 1 marca 2023 r. do krakowskiej SCP będą mogły wjechać samochody benzynowe spełniające co najmniej normę Euro 1 oraz diesle spełniające co najmniej normę Euro 2;
  • w przypadku aut zarejestrowanych ostatnio po 1 marca 2023 r. koniecznym będzie spełnianie normy Euro 3 dla pojazdów benzynowych i Euro 5 dla diesli.

Od roku 2026 należy się spodziewać zaostrzenia wymogów dla każdej kategorii aut.

Ostatnia aktualizacja systemu CEPiK w skrócie:

  • Co nowego wprowadziła ostatnia aktualizacja systemu CEPiK? Każdy pojazd, który nie posiadał wcześniej dodanej informacji o spełnianej przez siebie normie emisji spalin, teraz już taką informację w systemie posiada.
  • Jaki jest główny cel dodawania do systemu CEPiK informacji o normach emisji spalin? Chodzi o ułatwienie identyfikacji pojazdów spełniających wymogi dla wolnego wjazdu do Stref Czystego Powietrza, jakie zaczną powstawać w Polsce od 2024 roku.
  • Co będzie groziło za wjazd do Strefy Czystego Powietrza samochodem nie spełniającym określonych wymogów? Co najmniej mandat wystawiany właścicielowi takiego pojazdu.