Jaki wpływ ma zużyty płyn hamulcowy na pompę hamulcową i kiedy go wymieniać?

Do prawidłowego działania każdego samochodu niezbędna jest odpowiednia ilość oraz jakość płynów roboczych. To dzięki nim jesteśmy w stanie m.in. sprawnie się poruszać samochodem, cieszyć się w nim klimatyzacją czy też skutecznie zatrzymać auto. Jednak, jak każdy element eksploatacyjny również płyny ulegają zużyciu, w tym przede wszystkim płyn hamulcowy odpowiadający za nasze bezpieczeństwo na drodze.

Ilość wody i temperatura wrzenia

Płyn hamulcowy to nic innego, jak czynnik przenoszący ciśnienie hydrauliczne w systemach hamulcowych. Wszystkie wymagania dotyczące płynów hamulcowych zostały zamieszczone w międzynarodowych normach SAE J 1703, FMVSS 116 oraz ISO 4925. Ogólnie przyjmuje się, że płyn hamulcowy należy wymienić, gdy zawartość w nim wody wynosi od 1 proc. w górę (1 proc. wody obniża skuteczność hamowania o 15 proc.) Zawartość wody w płynie już na poziomie od 3 do 5 proc. spowoduje, że płyn ten nie spełni swojego zadania w przypadku awaryjnego hamowania. Pomiaru poziomu wilgoci oraz temperatury wrzenia płynu hamulcowego można dokonać jedynie za pomocą specjalistycznego sprzętu.

Płyn roboczy pełni w całym układzie hamulcowym bardzo istotną funkcję, a mianowicie zapobiega wnikaniu do niego wody oraz cząstek zanieczyszczeń, które są odpowiedzialne za powstawanie korozji na gumowych częściach pompy hamulcowej. Przy każdym użyciu hamulców, płyn roboczy ulega rozgrzaniu, a w wyniku zużywania się przewodów hamulcowych zwiększa się ilość wilgoci dostającej się do układu hamulcowego, co z kolei znacząco wpływa na obniżenie punktu wrzenia płynu roboczego. Są to sytuacje niebezpieczne, szczególnie podczas jazdy, ponieważ mogą doprowadzić do awarii hamulców w samochodzie.

Glikol jest podstawowym składnikiem większości płynów hamulcowych dostępnych obecnie na rynku. Ma on właściwości higroskopijne, a więc łatwo wchłania wodę. Dlatego też temperatura wrzenia płynu hamulcowego, w którym znajduje się woda jest znacznie niższa od temperatury wrzenia płynu pozbawionego wody. Płyny hamulcowe to najczęściej mieszanina eterów alkilowych, glikoli etylenowych, estrów boranowych oraz polipropylenoglikoli.

Płyn a pompa hamulcowa

Jeżeli płyn hamulcowy nie jest wymieniony, jest wymieniany nieregularnie lub niezgodnie z zaleceniami producenta, wówczas dochodzi do awarii całego systemu hamulcowego oraz do korozji elementów pompy hamulcowej. Aby temu zapobiec, należy systematycznie sprawdzać organoleptycznie kolor płynu hamulcowego. Zanieczyszczony lub poczerniały kolor płynu to powód do natychmiastowej jego wymiany.

Dobierając płyn hamulcowy do samochodu zawsze należy stosować się do zaleceń producenta, który podaje odpowiedni rodzaj płynu roboczego w instrukcji obsługi konkretnego auta. Ogólnie dopuszczalna jest możliwość mieszania płynów, jednak nie zaleca się tego robić. Ogólnym dzisiejszym standardem są płyny hamulcowe DOT 4. Stosuje się również DOT 5 (główne składniki to silikony)  o wyższej temperaturze wrzenia. Wymiana płynu hamulcowego powinna się odbyć przynajmniej raz na dwa lata lub co 30-60 tys. km.

Poziom płynu sprawdzamy na miarce zbiorniczka wyrównawczego. Nigdy nie należy dokonywać pomiaru płynu, gdy silnik samochodu jest gorący. Odkręcenie wlewu zbiorniczka w takim przypadku spowoduje najprawdopodobniej gwałtowne wytryśnięcie cieczy, która w wyniku wysokiej temperatury może doprowadzić do poparzenia. Optymalny poziom płynu hamulcowego powinien się znajdować pomiędzy wartością minimalna a maksymalną.