OBD I, OBD II i EOBD. Wszystko, co powinniście wiedzieć o systemie OBD, jego działaniu oraz możliwościach

Wymagania związane z dbałością o środowisko naturalne przyniosły motoryzacji efekt w postaci całego szeregu rozwiązań konstrukcyjnych. W grupie tej znalazły się zarówno znienawidzone przez wielu filtry DPF, jak i – co ciekawe – system diagnostyki pokładowej, czyli popularne OBD. Jaką rolę pełni OBD w samochodzie? Z iloma wersjami OBD mamy obecnie do czynienia i jakie dają nam możliwości?

Czym jest OBD I?

Koncepcja rozwiązania, które znamy obecnie pod nazwą OBD (On Board Diagnostic) powstała w latach 70. w Kalifornijskim Urzędzie Zasobów Powietrza. Urząd ten zajmuje się badaniem wpływu emisji szkodliwych związków wydzielanych przez pojazdy z silnikami spalinowymi na otaczające nas środowisko. Chęć wprowadzenia konkretnych zmian mających za zadanie ograniczyć zanieczyszczenie powietrza sprawiała, że niezbędne stało się użycie systemu diagnostyki pokładowej. Okazało się bowiem, że tylko taki system jest w stanie na tyle skutecznie nadzorować pracę wszystkich układów samochodowych, aby pojazd stanowił jak najmniejsze obciążenie dla środowiska. Tak powstał system OBD, z czasem nazwany OBD I (jego pierwsza wersja).

System OBD I był rozwiązaniem stosunkowo prostym, zajmującym się przede wszystkim:

• kontrolą działania elementów i podzespołów odpowiadających za emisję spalin,
• rozpoznawaniem i zapisywaniem w pamięci komputera pojawiających się usterek,
• sygnalizowaniem w odpowiedni sposób o powstaniu konkretnych problemów w nadzorowanym obszarze.

Diagnostyka samochodu z użyciem złącza OBD stała się normą w autach amerykańskich od 1988 roku, a sam system sprawdził się tak dobrze, iż niedługo powstała jego kolejna, unowocześniona wersja.

Czym jest OBD II?

ODB II to system diagnostyki pokładowej stworzony na bazie starszego systemu OBD I i wprowadzony do obowiązkowego użytku dla aut z silnikami benzynowymi od roku 1996, a dla samochodów napędzanych olejem napędowym od roku 1997. System OBD II przejął wiele funkcjonalności bazowych po swoim poprzedniku, został jednak dodatkowo wzbogacony o kilka nowych rozwiązań, takich jak:

• lampka kontrolna systemu (w skrócie MIL od Mulfunction Indicator Light) zyskała funkcję sygnalizowania wybranej grupy usterek – kontrolka ostrzega również o pojawieniu się zagrożenia uszkodzenia katalizatora;
• kontrola prowadzona przez system obejmuje nie tylko same uszkodzenia, do których może dojść na obszarze objętym kontrolą OBD, ale również wszystko to, co wpływa na poziom emisji spalin i utrzymywanie go na właściwym poziomie;
• komputer pokładowy w swojej pamięci zapisuje nie tylko kody błędów, ale też informacje dotyczące parametrów pracy silnika;
• dostęp do kodów usterek oraz wielu funkcjonalności oferowanych przez komputer pokładowy stał się możliwy dzięki standardowemu gniazdu OBD (gniazdu diagnostycznemu), do którego można podłączyć tester diagnostyczny lub zwykły komputer z odpowiednim oprogramowaniem.

System OBD II to jednak nadal standard amerykański, który krótce doczekał się również swojego europejskiego odpowiednika.

Czym jest EOBD?

System EOBD (European On Board Diagnostic) jest systemem stworzony z myślą o obowiązujących w Europie przepisach dotyczących emisji spalin, ale nie tylko. Obowiązek posiadania tego typu rozwiązania dotyczy wszystkich (przeznaczonych na rynek europejski) samochodów benzynowych wyprodukowanych po roku 2000, a samochody z silnikami wysokoprężnymi objęte zostały nim dopiero 3 lata później, czyli w 2003 roku. Swoją funkcjonalnością przypomina niemal w każdym calu amerykański system OBD II (stąd nadal bywa właśnie tak nazywany), różni się przede wszystkim innymi normami zapisanymi w pamięci komputera sterującego.

Gdzie szukać gniazda OBD?

Znalezienie gniazda OBD nie powinno nastręczać Wam większych problemów, choć w każdym modelu samochodu będzie się ono znajdować w nieco innym miejscu. W razie problemów z jego lokalizacją najprościej będzie przeszukać zasoby internetu lub zapytać na dowolnym forum motoryzacyjnym.

Do czego służy złącze OBD?

Podstawowym celem złącza OBD jest diagnostyka. Podpinając się pod system OBD, macie możliwość odczytania kodów błędów i rozpoznać, w czym tkwi problem. Samo odczytanie kodu to jednak nie wszystko, prawdziwą sztuką jest jego prawidłowa interpretacja, jednak i tu często z pomocą przychodzi internet.

Ciekawą właściwością złącza OBD w naszpikowanych elektroniką, nowoczesnych samochodach jest możliwość samodzielnego i całkowicie nieraz darmowego uruchomienia określonej funkcjonalności pojazdu. Chodzi tu przede wszystkim o liczne systemy komfortu, których działanie jest zapisane w komputerze, jednak nie zostały one przez sprzedawcę aktywowane. A często taka aktywacja w salonie wiąże się z dopłatą w wysokości nawet kilku tysięcy złotych.