Serwo układu hamulcowego. Czym jest, do czego służy i jak rozpoznać jego awarię?

Podobno każdy kierowca wie, iż w jego aucie znajduje się serwo hamulcowe, jednak nie każdy ma świadomość tego, czemu ta część służy. Dzieje się tak zapewne dlatego, iż serwo hamulca niezbyt często się psuje i nie wymaga żadnych specjalnych przeglądów. Kiedy jednak się już zepsuje, kierowca poczuje to natychmiast. Dlaczego? Jaką rolę w układzie hamowania pełni serwo? Jakie objawy daje jego awaria? Właśnie na te pytania odpowiemy.

Czym jest i do czego służy serwo w układzie hamulcowym?

Serwo hamulcowe to wynalazek liczący sobie już blisko 100 lat. To aż niewiarygodne, ale serwo należy do jednej z tych dość nielicznych, mimo wszystko, części, które przez tak długi czas używania uległy w istocie bardzo niewielkim modyfikacjom. Kiedy pewien belgijski konstruktor sprzedawał firmie Bosch patent na serwo hamulcowe, nikt pewnie nie przypuszczał, iż ta niepozorna część przez kolejny wiek montowana będzie w niemal każdym pojeździe samochodowym. Jak jest jej funkcja?

Serwo hamulcowe pełni rolę wspomagania pedału hamulca. Umiejscowione jest na samym niemal początku układu hamulcowego, tuż za uruchamiającym go pedałem i zbiorniczkiem płynu wyrównawczego, gdzie odpowiada za regulację oraz wzmacnianie siły hamowania. To dzięki obecności serwa każdy kierowca ma możliwość właściwie „wyczuć” pedał hamulca, a więc i dostosować siłę nacisku do oczekiwanego efektu. Bez serwa, hamowanie byłoby o wiele trudniejsze i o wiele bardziej wymagające. Szczególnie dużo trudności miałyby osoby o „lekkiej nodze”, czyli z powodów czysto fizycznych (niewielka siła czy równie niewielka waga) mające problem z wygenerowaniem na tyle dużego nacisku, aby hamulce mogły osiągnąć 100% swoich możliwości. Oczywiście, nie jest to absolutną regułą, gdyż w niektórych autach, ze względu na ich specyficzną konstrukcję (głównie tyczy się to aut małych i lekkich), serwo hamulca w ogóle nie występuje, a mimo to hamulce w nich działają całkiem sprawnie.

Serwo hamulca uruchamia się dopiero po uruchomieniu samochodu, jeśli chcielibyście sprawdzić, jak działałby Wasz układ hamulcowy bez serwa, spróbujcie ponaciskać pedał hamulca przy wyłączonym silniku.

Jak zbudowane jest serwo i czym różni się jego działanie w autach benzynowych oraz dieslach?

Serwo hamulca wygląda dość niepozornie. Część ta przypomina spłaszczoną, metalową puszkę czy nawet obudowany blachą dysk. Jego wygląd jest na tyle charakterystyczny, iż trudno pomylić serwo hamulcowe z jakąkolwiek inną częścią – ktokolwiek choć raz widział serwo, ten raczej zawsze będzie potrafił je rozpoznać. Ważna uwaga dla kupujących części zamienne w internecie, w tym – mamy nadzieję – również w naszym sklepie iParts.pl, jest taka, iż serwo hamulcowe często figuruje pod nazwą „urządzenie wspomagające hamowanie” i/lub „serwo układu hamulcowego”. Jakkolwiek nie wyglądałby opis tej części, chodzić będzie zawsze o serwo hamulcowe. Gdybyście jednak mieli jakiekolwiek wątpliwości, w każdej chwili możecie skonsultować się z naszymi ekspertami iParts.pl i upewnić się, że upatrzona przez Was część to właśnie owo serwo hamulca.

Przy wyborze nowego serwa pamiętajcie również o tym, aby prawidłowo określić model auta, do którego ma ono trafić oraz przede wszystkim typ silnika. Choć pozornie serwo hamulca zawsze jest takie samo, w rzeczywistości różni się w zależności od tego, czym napędzana jest jednostka napędowa. I tak:

• w silnikach benzynowych serwo hamulcowe sterowane jest za pomocą podciśnienia z kolektora dolotowego,
• w silnikach Diesla (wysokoprężnych), elektrycznych oraz hybrydowych sterowaniem serwem zajmuje się tzw. pompa vacum, czyli po prostu pompa próżniowa.

Bez względu na sposób wykorzystanego sterowania, serwo umożliwia precyzyjne i komfortowe hamowanie w każdej sytuacji. O ile tylko pozostaje sprawne. A co się dzieje, gdy tę sprawność traci?

W jaki sposób można rozpoznać awarię serwa hamulcowego i jak ją usunąć?

W zasadzie możemy ograniczyć się do podania dwóch objawów najczęściej towarzyszących awarii serwa hamulcowego i przez to najbardziej dla niej charakterystycznych. Objawami tymi są:

• nagły wzrost twardości pedału hamulca i skrócenie jego skoku (mniejszy nacisk wywołuje gwałtowniejsze hamowanie, a dociśnięcie pedału do podłogi staje się bardzo trudne lub wręcz niemożliwe),
• wyciek płynu hamulcowego w okolicy serwa (widoczny znak nieszczelności tego elementu).

Oprócz wycieku, może pojawić się również charakterystyczny świst powietrza wydobywający się z okolicy serwa, co również oznacza jego nieszczelność, ale już bez widocznego wycieku.

Serwo hamulca raczej rzadko się psuje, jednak kiedy już do jego awarii dojdzie, należy je po prostu wymienić. Cena nowego serwa hamulca dobrej jakości nie jest mała i w zależności od modelu wynosi obecnie od ok. 250 do nawet kilku tysięcy złotych.